عصر روز یکشنبه، ۱۴ آبان ماه، در نشست «از انقلاب اول تا انقلاب دوم» دکتر حسن محمدی با تأکید بر اهمیت تسخیر لانه جاسوسی، گفت: آن‌قدر این واقعه مهم بود که امام (ره) آن را انقلاب دوم نام‌گذاری کرده و و اهمیت آن را بیشتر از انقلاب اول عنوان کردند. از این جملۀ امام، مردم برداشت کردند که واقعه تسخیر لانه جاسوسی انقلاب دوم بوده است. البته این کلمه به طور دقیق در بیان ایشان نیامده است اما محتوای سخن ایشان با بحث مذکور یکی است.
پژوهشگر تاریخ ادامه داد: انقلاب اسلامی با تقدیم 50-60 هزار شهید به ثمر نشست در حالیکه امام خمينی در تبعید بودند. باوجود این همه جانفشانی و حاکمیت قانون اساسی بعد از بازگشت امام به کشور، تسخیر لانۀ جاسوسی به نظر امام (ره) مهم‌تر از انقلاب بوده است.
همچنین ایشان افزود: تقریبا 300 نفر از دانشجویان در این واقعه دخیل بودند که باتوجه به تعداد دانشجویان آن زمان، تعداد کمی از این گروه در تسخیر لانه جاسوسی نقش داشتند. هم طیف چپ و هم دانشجویان پیرو خط امام، در این رخداد نقش داشتند. البته بسیاری از افراد طیف چپ در طول زمان از این عملشان پشیمان شدند.
دکتر محمدی نسبت به بی‌توجهی مردم و مسئولان به تسخیر لانه جاسوسی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم چند اتفاق مهم در انقلاب اسلامی را نام ببریم، قطعا یکی از آن‌ها انقلاب دوم یا همان تسخیر لانۀ جاسوسی است. با وجود اهمیت این مطلب، کسی درمورد تسخیر سفارت آمریکا عمل خاصی انجام نداده است و رهبر انقلاب نیز به کم‌کاری در این زمینه ابراز تأسف کرده‌اند. مستندها و سریال‌هایی در این زمینه ساخته شد اما نه تنها به ادای حق مطلب نزدیک نشدیم بلکه با بایکوت سازماندهی شدۀ عجیبی روبرو هستیم.
این استاد دانشگاه در مورد ابعاد تسخیر لانۀ جاسوسی عنوان کرد: تسخیر لانۀ جاسوسی را می‌توان حداقل در پنج بعد خلاصه کرد که هرکدام از این ابعاد، انبوهی از مسائل پژوهشی، رسانه‌ای، نهادهای شهری، نهادهای دولتی و گوناگونی را پوشش می‌دهند. بعد اول، آمریکا و سیاست‌های آمریکا در جهان و منطقۀ غرب آسیا است. یکی از مهم‌ترین مسائلی که در اسناد لانۀ جاسوسی پررنگ است و تقریبا یک هشتم اسناد را به خود اختصاص می‌دهد، بررسی اقدامات آمریکا در منطقۀ غرب آسیا است.
پژوهشگر تاریخ با ابراز تعجب نسبت به عملکرد آمریکا گفت: با اینکه سفارت آمریکا در کشور ایران فعالیت می‌کرد اما سندهای بسیاری درمورد کرهٔ شمالی، پاکستان، رژیم صهیونیستی، فلسطین و همسایه‌های ایران در آن یافت شد. حتی چندین جلد از اسناد به شوروی مربوط بود. از آن جهت که بحث ما اسناد لانۀ جاسوسی و بعد رسانه‌ای آن است، به همین مقدار بسنده می‌کنیم.
دکتر محمدی با اشاره به بعد دوم تسخیر لانۀ جاسوسی اظهار داشت: بعد دوم این واقعه، روابط آمریکا با ایران است. بنده در طی بررسی‌هایی متوجه شدم که رابطۀ ایران و آمریکا تقریباً به 93 سال می‌رسد که از سال 1263 شروع شده و در سال 1357 به اتمام رسیده است اما رابطۀ ایران با آمریکا در زمان پهلوی دوم، دوره‌ای است که به طور خاص باید بررسی شود.
وی ادامه داد: بعد سوم این واقعه، به بررسی عملیات تسخیر لانۀ جاسوسی نسبت به عاملین، اتفاقات بعدی و مدت 444 روز حبس کارکنان این سفارت می‌پردازد. تعداد کارمندان سفارت آمریکا ابتدا 68 نفر بود که زن‌ها و سیاه‌پوست‌ها را به دلایل بشر دوستانه آزاد کردند و این تعداد به تقریبا 50 نفر رسید. زمان حبس این افراد، نحوۀ نگهداری آن‌ها و عملیات طبس، هرکدام مقولۀ مختلفی داشته و مطالب گسترده‌ای را می‌توان از آن استخراج کرد.
استاد دانشگاه با تصریح به اهمیت بعد چهارم این واقعه افزود: 74 جلد کتاب از محتوای اسناد لانۀ جاسوسی وجود دارد که بنده وقت زیادی برای این محتوا گذاشتم و موضوعاتش و کارهایی که می‌توان در قبال آن‌ها انجام داد را عرض خواهم کرد.
ایشان با اشاره به آخرین بعد تسخیر لانۀ جاسوسی بیان کرد: بعد پنجم تسخیر سفارت آمریکا درمورد روایت اسناد لانۀ جاسوسی در رسانه است و موضوع بحث ما، تأکید بر بعد رسانه‌ای آن است. به طور مثال آیا از این اسناد برای ساخت فیلم یا مستند استفاده می‌شود یا برعکس آن در جریان بوده و عده‌ای درصدد تحریف اسناد هستند.
دکتر محمدی با گذر از بعد اول، در بیان مختصر بعد دوم این واقعه گفت: آمریکا در زمان پهلوی دوم، سه طرح اصلی را برای ایران ایجاد کرده بود. اولین طرح آمریکا، اصل چهار ترومن است. این طرح در سال 1326 در ایران اعمال می‌شود که در نتیجۀ آن سازمان برنامه و بودجه تاسیس شد. آمریکا با تاسیس این سازمان به مردم می‌فهماند که ما تصمیم می‌گیریم چه مقدار بودجه به کدام ارگان اختصاص پیدا کند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: این سازمان تا زمان انقلاب تقریبا هفت برنامه را نوشت و اجرایی کرد. هنوز انقلاب اسلامی از این سازمان آمریکایی ضربه خورده و بخش زیادی از معادلات کشور توسط بودجه برنامه‌ریزی می‌شود. از این‌رو در برنامۀ اصل چهارم توسعه که در دوران آقای خاتمی تصویب می‌شود، اسمی از عدالت به چشم نمی‌خورد و می‌توان گفت این سازمان با مقداری تخفیف، همان سازمان قبل از انقلاب است.
پژوهشگر تاریخ ضمن اشاره به طرح دوم آمریکا در ایران بیان کرد: طرح بعدی آمریکا، اصلاحات ارضی ایران بود که نه تنها در ایران بلکه در جهان اجرا شد. این طرح در سال 1341 در ایران اجرایی شد که نتایج فاجعه باری داشت و خسارت‌های جبران ناپذیری به کشاورزی ایران تحمیل شد. آن‌ها مفهوم خودکفایی را زمین زده و بسیاری از سیاستمدارنشان با این مفهوم مشکل دارند.
استاد دانشگاه در تکمیل بحث طرح‌های آمریکا گفت: طرح سوم آمریکا در ایران، طرح دکتری دو ستونی بود. نیکسون، رئیس جمهور این کشور در سال 1348 شمسی، ایران را به عنوان عامل و ستون خود در منطقه تعیین و درصدد تقویت روابط نظامی خود با ایران برآمد که این واقعه نیز اثرات مخرب زیادی داشت. تعداد تانک‌هایی که ایران از انگلستان خرید از تانک‌های موجود در این کشور نیز بیشتر بود. ولعی که شاه به خرید تسلیحات نظامی پیدا کرد، به دلیل دکترین نیکسون بود.
ایشان با اشاره به کلام امام خمینی (ره) درمورد آمریکا اظهار داشت: شما آمریکا را نه یک کشور بلکه کارگزار صهیونیست‌ها ببینید. آمریکاشناسی ما در اصل شیطان‌شناسی است و همان ویژگی‌هایی که در قرآن برای شیطان شمرده می‌شود، بر آمریکا صادق است.
دکتر محمدی با تصریح بر اهمیت بعد چهارم نسبت به بعد قبل از آن، بیان کرد: دانشجویان پیرو خط امام به‌خاطر پذیرفته شدن شاه به عنوان بیمار توسط آمریکا ناراحت بودند و از این‌رو در پی تسخیر سفارت آمریکا برآمدند. باتوجه به اینکه سفارت آمریکا بارها توسط عده‌ای تسخیر شده بود، دانشجویان فکر نمی‌کردند واقعۀ مهمی باشد اما با گرفتن این سفارت و حمایت شدید امام از این حرکت، دانشجویان متوجه اهمیت کار خودشان شدند.
پژوهشگر تاریخ ضمن اشاره به کودتای آمریکا در انقلاب مصر بیان کرد: طبق اسناد کشف شده از سفارت آمریکا، این کشور درصدد کودتا در ایران در عرصۀ تجزیه طلبی، اقتصاد و حتی حملۀ اتمی به ایران بود اما با تسخیر لانۀ جاسوسی اولا دست آمریکا از ایران قطع این واقعه خنثی و انقلاب از این گسل نجات یافت. دومین گروهی که از این واقعه ضربه خوردند، لیبرال‌ها بودند که آمریکا برای هرکدامشان کد و روش مخصوص خود را داشت.
وی با اشاره به اهمیت اسناد لانۀ جاسوسی گفت: در این اسناد ما شش حوزه موضوعی کلان داریم. موضوعات سیاسی، نظامی-امنیتی، اقتصادی، علمی-پژوهشی، فرهنگی و حقوقی، از بیشترین تا کمترین مباحث مذکور در این اسناد را تشکیل می‌دهند. اسناد لانۀ جاسوسی، مهم‌ترین منبع برای استعمارشناسی نوین است. آمریکا بیشتر اسناد را یا از ایران خارج و یا در دستگاه‌های خود نابود کرد و تنها 4400 عدد از اسناد به دست ما رسیده است. متاسفانه کتاب‌های بی‌فایده بیشتر از اسناد مهم در دسترس است.
دکتر محمدی ادامه داد: روز 13 آبان غیر از مناسبت تسخیر لانۀ جاسوسی، روز تاسیس آژانس امنیت ملی آمریکا است. در بیان اهمیت این آژانس همین بس که این سازمان، رئیس اینترنت جهان است و راه ارسال هر پیامی ابتدا از این آژانس می‌گذرد. تجزبه و تحلیل پیام‌های مردم، راه دیگر برای جاسوسی آمریکا از مردم جهان شده است. این سازمان توسط وزارت دفاع آمریکا کنترل می‌شود و متأسفانه اینترنت کشور ما توسط سازمانی اداره می‌شود که از سلامت افرادش اطمینان نداریم.
وی در انتهای سخنان خود خاطرنشان کرد: ما در قبال این اسناد چند وظیفه داریم. ابتدا کسانی را تربیت کنیم که این اسناد را بشناسند. دوم باید درمورد موضوعات این اسناد پژوهش شود که یکی از موارد آن حوزۀ فرهنگی و تربیت کودکان است و ریشه سند 2030 در این اسناد یافت شود. سومین اقدام ما در این مورد، باید تقویت کار رسانه‌ای در حوزه اسناد لانۀ جاسوسی باشد./403/
