رکورد ۲۳ دقیقه تشویق جشنواره ونیز برای دخترک شهید فلسطینی
رکورد 23 دقیقه تشویق جشنواره ونیز برای دخترک شهید فلسطینی
فیلمی که ماجرای دخترک پنج‌سالۀ فلسطینی را روایت می‌کند، کسی که سال گذشته در غزه به دست نیروهای اسرائیلی شهید شد، چهارشنبه‌شب پس از نخستین اکرانش در جشنوارۀ فیلم ونیز مورد تشویق ایستادۀ ۲۳ دقیقه‌ای مخاطبان قرار گرفت. البته پیش از نقل این خبر لازم است اشاره کنیم که ما هنوز این اثر را ندیده و بررسی نکرده‌ایم و با توجه به اینکه در جشنواره فیلم ونیز اکران شده ممکن است حاوی پیام‌هایی باشد که سیاست‌های رسانه‌ای غرب آن را دنبال می‌کند شبیه آنچه در اسکار سال 2025 در مستند سرزمین دیگری نیست شاهدش بودیم.
اسکار به چه مدل فلسطینی جایزه می‌دهد؟ | نقد مستند No other land
«صدای هِند رجب» ساخته کارگردان تونسی، کَوثَر بن‌هنیه از دید منتقدان «نیرومندترین و فوری‌ترین فیلم سال» لقب گرفت و در همان نمایش نخست، سیلی از اشک در چشمان تماشاگران و خبرنگاران جاری کرد.(https://www.theguardian.com/film/2025/sep/03/the-voice-of-hind-rajab-gets-23-minute-ovation-at-venice-film-festival)
این اثر، در واقع روایت آخرین تماس تلفنی مملو از اضطراب هند رجب را بازسازی می‌کند؛ تماس دخترکی که ژانویۀ ۲۰۲۴ در شمال غزه، در لاشۀ یک خودرو محبوس شده بود و پیرامونش، پیکر بی‌جان دایی‌ها و چهار پسرعموی خردسالش بر زمین افتاده بود.
هند که زیر یک صندلی پناه گرفته و تنها بازمانده بود، توانست با جمعیت هلال‌احمر فلسطین تماس بگیرد. با وجود این، او و امدادگرانی که برای نجاتش رفتند، هدف آتش نیروهای اسرائیلی قرار گرفتند و کشته شدند. ارتش اسرائیل تاکنون هیچ رسیدگی رسمی به این رویداد اعلام نکرده است!
بن‌هنیه اظهار داشت: «وقتی برای نخستین‌بار صدای هند را شنیدم، چیزی ورای کلماتش بود؛ صدای خودِ غزه بود که فریاد کمک سر می‌داد، ولی دستی به سویش دراز نشد.»
فیلم با بهره‌گیری مؤثر و تکان‌دهنده از ضبط واقعی همین مکالمه، روایت ماجرا را از دید یک گروه بازآفرینی‌شده از اعضای جمعیت هلال‌احمر پیش می‌برد؛ گروهی که در تلاش است عملیات نجات او را سامان دهد.
ساجا کلانی، بازیگر این اثر به نمایندگی از کل عوامل گفت: «صدای هند رجب نیازی به دفاع ما ندارد. این فیلم نظر یا خیال نیست، ریشه در واقعیت دارد. داستان هند بار مردمی کامل را به دوش می‌کشد، اختصاص به او ندارد. صدای او یکی از ۱۹ هزار کودکی است که در دو سال گذشته در غزه جان خود را از دست داده‌اند. این صدای هر مادر، پدر، پزشک، معلم، هنرمند، روزنامه‌نگار، داوطلب و امدادگری است که حق زندگی، رؤیا و حیات با کرامت داشتند، اما همۀ این‌ها پیش چشم‌های باز از آنان گرفته شد و این‌ها تنها صداهایی هستند که ما می‌شناسیم، پشت هر عدد داستانی ناگفته مانده است.»
معتز ملحیس، هنرپیشه فلسطینی اهل جنین، چنین بازگو کرد: «در ۱۰ سالگی، زندگی مشابهی را تجربه کردم. شنیدن صدای هند مرا به کودکی‌ام برگرداند و احساس کردم هزارباره مرده‌ام. این بازی نبود، بازآفرینی زندگی خودم بود.»
وسام حماده، مادر هند، ابراز امیدواری کرد این فیلم گامی برای پایان دادن به جنگ باشد: «تمام جهان ما را رها کرده تا بمیریم، گرسنگی بکشیم، با ترس زندگی کنیم و آواره شویم، بی‌آنکه اقدامی بکنند.» او این صحبت‌ها را از غزه، جایی که همراه پسر پنج‌سالۀ خود زندگی می‌کند، به خبرگزاری فرانسه گفت.
نکتۀ جالب توجه این است که تهیۀ این اثر را بازیگران مشهوری مانند برد پیت، جاناتان گلیزر، خواکین فینیکس و آلفونسو کوارون به‌عنوان تهیه‌کنندگان اجرایی برعهده داشتند. فینیکس و رونی مارا که به جمع تهیه‌کنندگان اجرایی پیوسته‌اند، در ونیز حاضر شدند و پس از پایان نمایش، بازیگران اثر را بغل کردند!
حال با این وجود و کنترل شدید در سینمای هالیوود باید به تماشای این اثر بنشینیم و از خود بپرسیم آیا هالیوود با آن کنترل سخت و سنگینی که روی سوژههای فیلم‌ها و مهره‌های خود دارد، به‌راحتی اجازه می‌دهد تا بازیگرانی مانند برد پریت و خواکین فینیکس فیلمی علیه اسرائیل بسازند؟
در نخستین اکران فیلم «صدای هند رجب» در جشنوارۀ ونیز، این اثر با طولانی‌ترین تشویق ایستادۀ تاریخ این رویداد یعنی بیش از ۲۳ دقیقه روبه‌رو شد. نمایش همراه بود با شعارهای «Free, Free Palestine» و تکان دادن پرچم‌های فلسطین.
گفته می‌شود که داستان این فیلم بر پایه ضبط‌های واقعی جمعیت هلال‌احمر فلسطین ساخته شده؛ همان مکالماتی که در ۲۹ ژانویۀ ۲۰۲۴ میان هند شش‌ساله و امدادگران ردوبدل شده است. در این تماس‌ها، دخترک که در خودرویی پر از پیکر بی‌جان خویشاوندانش محبوس بود، هراس‌زده می‌گفت: «بیایید پیشم، لطفاً بیایید. من می‌ترسم» و صدای گلوله در پس‌زمینه شنیده می‌شد.
سایت الجزیره در این باره نوشته است:«تحقیقات «Fault Lines» الجزیره با همکاری گروه‌های Forensic Architecture و Earshot نشان داده است که تانک ارتش اسرائیل تنها ۱۳ تا ۲۳ متر از خودروی هند فاصله داشته وقتی آتش را بر سر این کودک بیچاره می‌ریزد.
گزارش سازمان ملل در ژوئیه ۲۰۲۴ نیز با استناد به تحلیل‌های فنی تأیید کرد که خودرو از فاصله بسیار نزدیک، با نوع سلاحی هدف قرار گرفته که منحصراً در اختیار نیروهای اسرائیلی است. با وجود این شواهد، ارتش اسرائیل پیش‌تر مدعی شده بود سربازانش در محدوده شلیک نبوده‌اند و در پاسخ اخیر به خبرنگاران، تنها گفته که این حادثه «هنوز در دست بررسی» است.
پس از سه ساعت تأخیر، ارتش اسرائیل اجازه داد آمبولانسی به محل برود، اما ارتباط با هند درست پس از رسیدن خودرو قطع شد. چند روز بعد، پیکر او همراه با پیکر بستگانش و دو امدادگر کشته‌شده در آمبولانس منهدم‌شده پیدا شد!(https://www.aljazeera.com/news/2025/9/3/the-voice-of-hind-rajab-gets-record-23-minute-ovation-at-venice-premiere)
دیدگاهتان را بنویسید