نقد و تحلیل فیلم leave the world behind (دنیا را پشت سر بگذار 2023)

نویسنده: محمدعلی چوپانیان
مقدمه نقد فیلم leave the world behind
فیلم leave the world behind در سال 2023 تولید شده و سم اسماعیل کارگردانی آن را بر عهده داشته است. تهیهکنندگان این فیلم جولیا رابرتس، ماریسا یرس، گیل لیزا، گیلن سم، اسماعیل چاد، همیلتون باراک و میشل اوباما بودهاند. سم اسماعیل فیلمنامه این فیلم را بر پایه رمان «دنیا را پشت سر بگذار» اثر رومان عالم نگاشته است. در فیلم leave the world behind بازیگرانی چون جولیا رابرتس، ماهرشالا علی، ایثن هاک، میهالا و کوین بیکن به ایفای نقش پرداختهاند. موسیقی این را نیز مک کویل بر عهده داشته است.
فیلم leave the world behind، شرایط آخرالزمانی آمریکا را باری دیگر و به گونهای دیگر به تصویر میکشد. این فیلم بر خلاف فیلمهای ماورایی یا فضایی با علتی ساده یعنی اختلال تعمدی در تکنولوژی، فروپاشی و نابودی آمریکا را مصور میکند.
از آنجا که دو تن از تهیهکنندگان ارشد فیلم دنیا را پشت سر بگذار باراک اوباما و همسرش میشل اوباما هستند، جای آن دارد که این فیلم را با نگاهی دقیق بررسی کنیم.
خلاصه داستان فیلم leave the world behind
فیلم leave the world behind معماگونه شروع میشود و با اتفاقات عجیب و غریبی همچون ورود نفتکش غول پیکر به ساحل تفریحی و سقوط هواپیماها و همچنین اختلال سیگنالهای رادیو و تلویزیون و موبایل ادامه پیدا میکند.
در ادامه شاهد انتشار اعلامیه کاغذی قرمز رنگی هستیم که با زبان عربی روی آن نوشته شده است؛ الموت لآمریکا(مرگ بر آمریکا) و داستان وجهه تروریستی به خود میگیرد، ولی نهایتا مشخص میشود همه چیز زیر سر خود حاکمان و سیاستمداران آمریکایی است.
حتی اگر فعالیتهای فروپاشی کار چند تروریست عربزبان هم بود، باز همه میدانیم که تروریستهای عربزبان داعش و القاعده و… نیز ساخته و پرداختۀ خود آمریکا هستند.
انواع سقوط آمریکا در فیلمهای آخرالزمانی
سالهاست که سینمای غرب، ماجرای سقوط آمریکا را به تصویر میکشد، گاهی با جنگهای خشن شهری چنانچه در فیلم جنگ داخلی(civil war 2024) و گاهی با اتفاقات غیرطبیعی مانند سقوط هواپیما در فیلم در کابین را بزن(Knock at the Cabin 2023)
بسیاری از فیلمها هم شبیهسازی نابودی آمریکا را به وسیلۀ فرود هزاران شهاب سنگ به شکل ماجرای آرماگدون ترجیح دادهاند، اتفاقاتی که در انجیل پیشبینی شده است اما فیلم دنیا را پشت سر بگذار بسیار بسیار باورپذیرتر و منطقی طرح این حادثه را به تصویر میکشد.
فیلم leave the world behind فروپاشی آمریکا را بهواسطۀ برنامهریزیای بهدست حاکمان آن مطرح میکند که در سه مرحلۀ اختلال، اغتشاش و بیثباتی و نهایتا کودتا و جنگ داخلی اتفاق میافتد.
چنانچه در فیلم هم میبینیم که در مرحلۀ اول، سیستم ناوبری کشتیها، هواپیماها و خودروهای خودران تسلا مختل شده و این اختلال منجر به سقوط هواپیماها، به گل نشستن کشتیها و راهبندان ناشی از تصادف خودروهای بدون راننده میشود.
در مرحلۀ دوم، فرار مردم از شهرها و خالی شدن منازل و اماکن مطرح میشود که به تصویر هم کشیده میشود.
در نهایت بیثباتی بهوسیلۀ جنگ داخلی آخرین مرحله است که از زبان شخصیتهای فیلم بهعنوان پیشبینی حتمی بیان شده و در نمایی از سکانس آخر، تصاویری از انفجارهای عظیم را شاهد هستیم.
فیلم از قوی ترین تکنیکهای امتحان شده برای ایجاد حس تعلیق استفاده میکند تا تماشاگرش را تا آخر فیلم و ارائه نتیجهگیری نهایی همراه کند.
تعلیقات فیلم گاهی ناشی از عدم ارائۀ اطلاعات کامل است و گاهی بر اثر شیطنتهای ناشی از زاویه سوم شخص دوربین است که مخاطب فکر میکند انگار کسی از جایی همه را زیر نظر دارد.
بازی قدرتمند جولیا رابرتز در نقش یک زن آمریکایی بسیار بدبین، شکاک و نژادپرست که یکسره سوال مطرح میکند، تماشاگر فیلم را به یک پرسشگر تبدیل میکند. مثلا در همان ابتدای فیلم مخاطب نیز تا دقایقی طولانی به پدر و دختر سیاهپوستی که مدعی مالکیت خانه اجارهای هستند، شک میکند.
البته سؤالهای مطرح شده از زبان شخصیتهای فیلم، کارکرد فلسفی و ایدئولوژیک دارد و بعد از اتمام فیلم، در ذهن مخاطب لانه کرده و او را برای مدتها درگیر میکند.
فیلم دنیا را پشت سر بگذار قضاوتی بینقص دربارۀ فرهنگ رو به افول کشور جعلی، قصبی و جنایتکار آمریکا است که در واقع فرهنگ سودجویی یا همان فرهنگ ماکیاولی میباشد.
فرهنگی که بهعنوان نمونه در آماندا و دنی، دو تن از شخصیتهای بسیار بیاحساس و منفعتطلب دیده میشود.
آماندا اعتراف میکند ضمن تنفر و ترس از مردم تمام تلاشش را میکند تا با فریب دادنشان به آنان چیزهایی را بفروشد که نیاز ندارند و دنی که پرچم آمریکا را بر سردر خانهاش افراشته، برای فروختن چند عدد قرص، مبلغ بسیار زیادی را مطالبه میکند.
رسانه اولین چیزی است که دچار اختلال میشود و همین اختلال باعث بحران فکری بزرگی برای کاراکترهای فیلم میشود و خالق فیلم در جایجای فیلم دست به نقد رسانۀ جمعی میزند.
یکی از جملات زیبای فیلم در نقد رسانه آنجاست که دربارۀ سریال مشهور دوستان یا فرندز از زبان روث واشنگتن دختر جوان مالک ویلای تفریحی گفته میشود: «این سریالها، بیننده را عاشق دورانی میکند که هرگز وجود نداشته است»
یعنی رسانه کارش ایجاد یک نوستالژی تخیلی برای هیپنوتیزم مخاطبانش است تا احساساتی به آنان بفروشد که اصلا تعلقی به آن ندارند.
بله در فیلم leave the world behind رسانه خدعهگر یکی دیگر از عوامل نابودی تمدن آمریکا به شمار میآید.
چرا فروپاشی آمریکا؟
به فاصله کوتاه شش ماه پس از فیلم leave the world behind مردم جهان شاهد فیلم جنگ داخلی(civil war) با همان مضمون فروپاشی آمریکا روی پردۀ سینماها بودند که نشان از اتفاقات عجیبی در آیندۀ نزدیک دارد.
اتفاقاتی که خود سردمداران بازنشستۀ آمریکا همچون باراک اوباما و همسرش در جایگاه تهیهکننده، در فیلم leave the world behind با صدای بلند اعلام میکنند کار کرۀ شمالی، روسیه و چین نیست بلکه کار خودمان است و همانگونه که در فیلم نشانتان میدهیم به پناهگاههای پر از غذا بروید و بنشینید سریال ببینید تا ما بهراحتی آمریکا را لقمهلقمه کنیم.
در مجموع از شروع تیتراژ تا پایان فیلم سخنی یگانه مطرح است و آن اینکه فروپاشی آمریکا حتمی است چه بخواهیم و چه نخواهیم.
چنانچه در همان ابتدای تیتراژ فیلم میبینیم رنگ قرمز از روی نوشتۀ نام فیلم بهصورت معکوس از پایین به بالا میرود که معنای خونشویی را به ذهن متبادر میکند و آنچه مانند خون از نوشتۀ قرمز رنگ زدوده میشود چیزی نیست جز سایۀ معکوس آسمانخراشهای نیویورک.
تیتراژ فیلم البته حقایقی دیگر را مطرح میکند، مثلا تبدیل پهپادها به هواپیمای مسافربری که رنگش به رنگ قرمز در میآید، شاید نشان از مکافات جنایات آمریکا باشد.
یا معکوس نشان دادن پرچم آمریکا و مجسمۀ آزادی نیز بیانگر حقیقت افول آمریکا و شعارهای پوچ آن است.
از دیگر پلانهای تصویری و البته گویای این فیلم میتوان به صحنه زیبای پرچم پوسیدۀ آمریکا بر سطح کرۀ ماه اشاره کرد که در پسزمینه آن شاهد کسوف کره زمین هستیم و در جایی دیگر این پرچم در تقابل با درختی با برگهای قرمز است در کادری حساب شده قرار دارد.
مطابق داستان فیلم به نظر میرسد حاکمان آمریکا برای فرار از محکومیت یک قرن آدم کشی در جهان، تصمیم دارند کشورشان را تکهتکه کنند تا بلکه همچون روحی در چند بدن به بقای خود ادامه دهند، کاری که مارمولکها با کندن دم خودشان برای فرار از مهلکه انجام میدهند.
اما شاید تحلیل دقیقتر این باشد که سران آمریکا میدانند چه از طریق پیشگوییهای مذهبی همچون داستان آرماگدون در انجیل و چه مطابق سنتهای الهی در تاریخ بشریت، کشورشان که مهد جنایت بوده رو به نابودی حتمی است؛ بنابراین سعی میکنند این مرگ قطعی را خودخواسته جلوه دهند تا شاید در جایی دیگر از دنیا بتوانند به حیاط شیطانیشان ادامه بدهند.
از این رو است که افرادی مانند باراک اوباما و همسرش میشل اوباما مأموریت پیدا میکنند تا فیلم دیگری با زیرمتن مرگ خودخواستۀ آمریکا یا اتانازی سیاسی تولید کنند که بگویند بله همه اینها کار خودمان است.
چنانچه این روزها در جریان آتشسوزی عظیم لسانجلس ما شاهد تحلیلهایی هستیم که اصرار دارند این اتفاق را کاری عمدی و سیاستمدارانه جلوه دهند، حال آنکه بسیاری از مردم خود آمریکا این آتش پرتنش را مکافات جنایات سران کشورشان در غزه و سایر بلاد تحت ظلم این کشور جنگطلب میدانند.
در هر صورت باید با حفظ بصیرت منتظر ماند، تماشا کرد و البته فریب نخورد
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
ممنون از روشنگری هایتان
زند باشید